Zand, zand en nog eens....

We hotsen en botsen door kuilen en over bulten, soms met 80 km/u. Achterin de 4WD zet ik me met beide benen schrap tegen de vloer. Ik word bijna permanent in de gordel geduwd en chauffeur Mohamed heeft de zijne niet eens om. 'Berber massage!' zegt hij vrolijk via de achteruitkijkspiegel. Dat kun je wel zeggen ja, met de kralenbekleding van de auto. De ramen staan open. Hoewel Mohamed zijn best doet bovenwinds te blijven, happen we stof van de auto die een eindje voor ons rijdt. Er vormt zich een dun laagje zand op de achterbank en er ontstaan zandkorsten in onze neus.

We zijn onderweg naar Erg Chegaga (zandduinen) in de Sahara. De dag ervoor heeft onze chauffeur en gids Mohamed - in polo, hippe zonnebril - ons opgehaald vanaf ons hotel in Ouarzazate. Hij reed ons via een 'verplichte' stop bij een pottenbakkerij naar M'Hamid, het laatste dorp voor de Sahara. Het stoffige plaatsje voelde als het einde van de wereld. Daar overnachtten we, in een voor lokale begrippen luxe hotel met zwembad. Vanaf hier is het 52 dagen naar Timboektoe.

Een paar honderd meter verderop houdt de weg op en begint de Sahara. Vanaf hier zijn er alleen een paar bandensporen.

Soms hobbelen we een onmogelijk steil lijkende oever van een droge rivierbedding in, andere keren slingeren we met 40 km/u door het diepe zand. Regelmatig maakt Mohamed een grote S-bocht om een nieuw bandenspoor te vinden. Je moet namelijk altijd een ander bandenspoor volgen, legt hij uit, want er zijn verraderlijke stukken zand waarvan je niet kunt zien hoe diep ze zijn, en dan kun je vast komen te zitten.

Al is dat volgen van de bandensporen geen garantie. Dat bewijst de auto die voor ons reed: die zit vast. Mohamed rijdt er met een boog omheen, stopt dan om te helpen. Achter ons stoppen nog vier auto's. Er wordt aan de auto geduwd en getrokken, maar de banden graven zich alleen maar verder in. Alle chauffeurs schreeuwen door elkaar, drukke gebaren over wat de beste oplossing is. Het Canadese oudere echtpaar uit de vastgelopen auto, een paar Italianen en wij slaan het tafereel gefascineerd gaande.

Mohamed's tulband verdwijnt in de autodeur, zijn lange gewaad stroopt hij op. Er komt een sleepkabel tevoorschijn. Een poging de gestrande auto voorwaarts los te trekken mislukt, maar daarna lukt het achterwaarts wel. Mohamed is de held van de dag.

Na 2 uur hobbelen komen we aan in ons kamp, aan de rand van de zandduinen van Erg Chegaga. Alles smaakt naar zand, ruikt naar zand, voelt als zand. De lucht is gortdroog en dat voelen we aan onze lippen, onze huid, aan mijn haar, dat in een krul staat waar ik het zelf nooit in krijg.

Youssef, ook in lang gewaad en met tulband, lopend op blote voeten in het hete zand, heet ons welkom, we krijgen thee. Hij blijft hangen om een praatje te maken. Hij vertelt dat hij net zijn tanden heeft laten doen. Trots grijnst hij; een rij hagelwitte boventanden. Zijn onderkaak moet duidelijk nog.

Om half 7 maken we een rondritje op een kameel. Ik zit op de voorste. Zijn naam is iets dat als Boulknaber klinkt. We zien de zon ondergaan achter de goudkleurige zandduinen.

's Avonds steekt de wind op. 150km verderop, in Ouarzazate, onweert het. We schuilen voor de mini-zandstorm in het enige gebouwtje op het kamp, de eetzaal. Als de wind gaat liggen, zien we duizenden sterren en ook de melkweg. We liggen er een tijdje naar te kijken, op onze rug op de kussens buiten. Niets dan stilte en het oneindige heelal.