Welkom in Europa

Slechts 14 km ogenschijnlijk kalme en blauwe zee ligt er tussen Spanje en Afrika. Vanuit het zuidelijkste puntje van Spanje, in Tarifa, kun je de Marokkaanse kust zien liggen, de witte gebouwen van de medina van Tanger tegen de bergen aan geplakt. Maar meer dan een grens tussen continenten en geografische eenheden is het een geleidelijke overgang van volkeren. We're all the same.

In het noorden van Marokko ging het steevast over de (islamitische en joodse) Andalusiërs die steden als Tetouan en Chefchaouen tot bloei brachten nadat het katholieke koningspaar hen in 1492 Spanje uit schopte (daarom staat er tot op de dag van vandaag altijd varkensvlees op Spaanse menukaarten). In Andalusië wordt steevast verwezen naar dezelfde groep mensen als 'de Moren'. Wat van wie is en wie wel of niet ergens mag wonen hangt maar net af van het moment in de geschiedenis je bekijkt.

De overtocht terug naar Europa maken we in het donker, met flinke deining. Veerboten eerder op de dag gingen niet vanwege de hoge golven. De hele vaartocht, slechts een uur, houden we zicht op de lichtjes aan de Marokkaanse kant.

Komend vanuit Marokko lijkt Europa inderdaad een fort, met het kasteel van Tarifa - ironisch genoeg gebouwd door islamitische Berbers - pal naast de haven. Net als op Schiphol zijn er verschillende loketten voor EU-burgers en niet-EU-burgers. De bagage moet, net als voor het inschepen, door scanners, maar verder is er van enig fort weinig te merken - al hangt dat vast af van wat voor paspoort je hebt. De Spaanse douanemedewerker merkt tegen zijn collega op dat we 'holandeses' zijn. We mogen door. Welkom terug in Europa!

Net als aan Marokkaanse zijde ruikt het naar zee en rotte vis en net als aan Marokkaanse zijde zijn de straatjes in het centrum van Tarifa smal - het is tenslotte ook een van oorsprong islamitisch stadje met een medina en een toegangspoort. Natuurlijk zijn er ook verschillen: in Tarifa ligt er geen afval op straat, liggen er niet overal katten opgekruld te slapen in een doos en zijn er geen opdringerige verkopers van made-in-china-souvenirs. En we kunnen weer hand in hand lopen op straat en alcohol drinken op een terrasje. Alles heeft een vaste prijs, die in Spanje voor dingen als verse sinaasappelsap trouwens niet eens heel veel hoger ligt.

Maar ook niet meer de geuren van verse kruiden, leer, houtvuur. En geen spontane 'welcome to Morocco' uit de mond van een tiener die met zijn vriendinnetje aan het chillen is op het plein boven de parkeergarage.